Czaszkogardlak jest rzadkim typem guza mózgu, który rozwija się w pobliżu przysadki mózgowej. Przysadka mózgowa jest ważna z powodu wydzielanych hormonów kontrolujących wiele funkcji organizmu. W miarę jak czaszkogardlak rośnie, może zacząć wpływać na funkcjonowanie przysadki mózgowej i innych pobliskich struktur w mózgu, w tym nerwów wzrokowych.
* Objawy
Czaszkogardlak może wystąpić w każdym wieku, ale najczęściej występuje u dzieci i osób starszych. Objawy mogą obejmować stopniowe zaburzenia widzenia, zmęczenie, nadmierne oddawanie moczu czy też przewlekle utrzymujące się bóle głowy.
* Diagnostyka
Jak w przypadku podejrzenia każdego guza diagnostyka czaszkogardlaka rozpoczyna się od zebrania wywiadów i przeprowadzenia badania lekarskiego. Na podstawie powyższych planowane są dalsze zabiegi diagnostyczne – takie jak obiektywna ocena wzroku, w tym pola widzenia, czy też dokładne badania laboratoryjne.
W ocenie badań laboratoryjnych, badań krwi szczególna uwaga zwracana jest na ocenę funkcji przysadki. Badania mogą ujawnić zmiany w poziomach hormonów, które często są na niskim poziomie i pacjent wymaga leczenia uzupełniającego przed jakimkolwiek planowanym leczeniem operacyjnym.
W każdym przypadku podejrzenia czaszkogardlaka konieczne jest wykonanie dokładnych badań obrazowych, które często obejmują rezonans magnetyczny z kontrastem (MR) i tomografie komputerową (TK).
* Leczenie
Leczenie chirurgiczne ma na celu usunięcie całości lub większości guza. Rodzaj wykonanej operacji (klasyczna przezczaszkowa bądź endoskopowa przez nos) jest uzależniony między innymi od lokalizacji i wielkości guza.
Klasyczna otwarta operacja przezczaszkowa (kraniotomia) polega na otwarciu czaszki w celu uzyskania dostępu do guza. Podczas minimalnie inwazyjnej endoskopowej chirurgii czaszkogardlaka (procedura przez zatokę klinową), cała operacja wykonywana jest bez otwierania kości czaszki, a wszystkie narzędzia chirurgiczne są wkładane przez nos. Dzięki temu w trakcie dostępu do guza mózg pacjenta nie musi być dotykany i przemieszczany.
W miarę możliwości guz jest usuwany w całości. Ponieważ w pobliżu często znajduje się wiele delikatnych i ważnych struktur, czasami pozostawiany jest niewielki fragment guza, aby zapewnić dobrą jakość życia pacjentowi w okresie po operacji. W takich sytuacjach, jeżeli jest to konieczne stosowane jest leczenie uzupełniające jak np. radioterapia.